Inkingo 340,000 zageze mu Rwanda uyu munsi ku bufatanye na COVAX

Indege yikoreye inkingo za AstraZeneca/Oxford SII zitangwa binyuze mu kigo cya COVAX iragera i Kigali uyu munsi. Urukingo rwa Pfizer-BioNTech ruteganijwe kuhagera nyuma.

Abakozi bashinzwe ubuzima n’abandi baturage b’ibanze bibasiwe na COVID-19 ubu bashobora kwitegura ko bazahabwa urukingo rwa Coronavirus mu Rwanda kuko inkingo zigera ku 240.000 za AstraZeneca/Oxford zemewe kandi zakozwe n’ikigo cya Serum cyo mu Buhinde zatanzwe na UNICEF mu izina ry’Ikigo COVAX zigera i Kigali kuri uyu wa 3 Werurwe 2021.

U Rwanda kandi rugiye kwakira inkingo 102,000 za Pfizer-BioNTech mRNA COVID-19, nyuma y’uyu munsi. Uru rukingo rwaguzwe mu ruganda na COVAX mu rwego rwo gukwirakwiza inkingo 1,200,000. U Rwanda rubaye igihugu cya mbere cya Afurika cyakiriye izo nkingo binyuze muri COVAX.

Kugeza ubu, abanyarwanda barenga 19,000 banduye COVID-19 mu gihe abantu 265 bahitanwe na yo. Nyuma y’umwaka umwe hafashwe ingamba za guma mu rugo n’izindi zo gukumira ikwirakwiza rya COVID-19 zirimo gufunga amashuri, byagize ingaruka mbi mu bukungu ndetse n’imibereho myiza y’igihugu. Ukuza kw’izi nkingo biragaragaza intangiriro y’iherezo ry’iki cyorezo.

Madamu Julianna Lindsey, uhagarariye UNICEF mu Rwanda agira ati: “Imbaraga zitagereranywa zagiye mu kureba niba gahunda yo gutera inkunga ihari kugira ngo inkingo za COVID-19 zigere mu Rwanda. Minisiteri y’Ubuzima ifite gahunda yo gukingira bahereye ku bakozi bo mu rwego rw’ubuzima n’abakora mu zindi nzego bafite ibyago byinshi byo kwandura COVID-19.”

Akomeza agira ati: “Ni ibyishimo byinshi kuri Guverinoma n’abaturage b’u Rwanda kuri iki gihe cy’amateka. Abana, abagore n’abagabo hirya no hino mu gihugu ubu babonye ikimenyetso cy’uko u Rwanda rwateye intambwe ya mbere yo gukira iki cyorezo.”

Kohereza inkingo mu Rwanda ni bimwe mu bikorwa byashyizwemo imbaraga na COVAX mu gutanga hafi miliyari ebyiri z’inkingo za COVID-19 ku isi hose mu 2021 harimo nibura miliyari 1,3 mu bihugu 92 byemerewe gushyigikirwa binyuze mu masezerano y’isoko rya COVAX (AMC). Birerekana gukomeza kwagura amasoko kandi ku buryo bwihuse ku isi yose no gutanga inkingo.

Uhagarariye Ishami ry’Umuryango w’Abibumbye ryita ku Buzima mu Rwanda, Dr. Kasonde Mwinga agira ati: “Kohereza uyu munsi kimwe n’ibindi bizoherezwa bijyanye n’inkingo za COVID-19 mu Rwanda ni ibisubizo bivuye ku bushake bwa Guverinoma n’imbaraga zo kurinda abantu baba muri iki gihugu.”

Dr. Mwinga yongeyeho ko hamwe n’izindi ngamba zo kurwanya COVID-19, inkingo zizafasha kurokora ubuzima, gutuma ubuzima bugira umutekano ndetse no kuzamura ubukungu. Ishami ry’Umuryango w’Abibumbye ryita ku buzima ritegereje ko u Rwanda rutangiza gahunda yo gukingira mu gihugu hose.

Gahunda yagutse yo gukingira abantu bagera kuri 30 ku ijana mu mpera za 2021 ikagera kuri 60 ku ijana by’abaturage bose mu mpera za 2022 izatangirira mu Rwanda. Aba mbere bazahabwa inkingo ni abakozi bashinzwe ubuzima, abandi bakozi bafite ibyago byo kwandura, abasaza, abafite indwara zitandura, impunzi, abagororwa n’abarimu.

Rachel Belt Umuyobozi mukuru ushinzwe u Rwanda muri Gavi, agira ati: “Kugera kwa mbere kw’inkingo za COVID-19 mu Rwanda byerekana itangira ryo gukwirakwiza mu buryo bungana inkingo za COVID-19 ku isi hose.”

Akomeza agira ati: “Twishimiye imyiteguro n’imbaraga byakozwe na Guverinoma y’u Rwanda kugira ngo abaturage babangamiwe n’ibyago byo kwandura bashyirwe imbere kandi bahabwe inkingo za COVID-19.”

COVAX ni inkingi ikomeye yo kugera ku nkingo no kwihutisha ibikoresho bya COVID-19 (ACT) kandi ikaba iyobowe na Gavi, ikigo gishinzwe inkingo, Ishami ry’Umuryango w’Abibumbye ryita ku buzima, CEPI, ku bufatanye na UNICEF. Ikigo cya COVAX ni uburyo bwo gushobora gutanga amasoko yagutse ku isi yose kuri COVAX, kugira ngo habeho kugera ku nkingo za COVID-19 mu bihugu 190, kuri buri wese mu buryo bungana.

Loading